'Er was eens...'
Er is weinig mooier dan een stadion in z’n puurste vorm: leeg, stil, onbewogen. Zonder bierdampen, zonder schreeuwende trainers, zonder het gehijg van de moderne tijd. Maar wat écht alles overtreft? Een verlaten stadion. Een plek waar de tijd stokte, waar de klimop zijn opmars inzet, waar een windvlaag soms nog het gezang van een lange, verloren zondagmiddag meevoert.
Je weet nooit wat je aantreft. Is het beton gebarsten? Staan de doelen er nog? Hebben de stoeltjes zich gewonnen gegeven aan de elementen? Misschien woont er inmiddels een dakloze legende tussen de tribunes. Maar je voelt het: hier werd ooit gestreden. Hier brulden supporters hun kelen schor voor lokale helden. Hier werd verloren met opgeheven hoofd — of gewonnen met tranen in de ogen.
In de zomer van 2023 besloot ik om al die vergeten plekken een gezicht te geven. Een eerbetoon, geen grafrede. Met mijn camera om de nek en een hoofd vol stadionverhalen trok ik door Nederland, België en het Ruhrgebied. Ik bezocht tachtig verlaten stadions en legde ze vast in ruim 300 foto's — stuk voor stuk stille getuigen van voetbal dat ooit ademde, rook, zong en schreeuwde.
Op maandag 25 november 2024 mocht ik het eerste exemplaar overhandigen aan Henk de Jong, trainer van Cambuur. Natuurlijk thuis in Leeuwarden, en natuurlijk in het oude Cambuurstadion. Waar het ooit allemaal zinderde, en nu nog zachtjes na-ademt.
Er was eens is een ode aan de vergankelijkheid.
Aan beton, gras en herinnering.
En het is exclusief te bestellen via: www.panenka-magazine.com
